Park Langendijk

Met de verhuizing van het Amphia-ziekenhuis is bij de woonwijk Boeimeer in Breda een fors terrein vrijgekomen. Het keer op keer uitgebreide ziekenhuiscomplex vormde een barrière tussen Boeimeer en het bomenrijke Zaartpark dat onbereikbaar en nauwelijks meer zichtbaar was. Met het stedenbouwkundig plan van diederendirrix en het landschapsplan van Felixx wordt het voormalige ziekenhuisterrein getransformeerd tot Park Langendijk. De vrijgekomen locatie is zeer geschikt voor de bouw van een groene woonbuurt. Park Langendijk koppelt heel Boeimeer stevig aan het Zaartpark en het slingerende beekdal van de Aa-Weerijs.

Amphia erfgoed

De historie van de plek is aangegrepen om de nieuwe woonwijk een eigen identiteit te geven. Enkele tastbare relicten van het Amphia-ziekenhuis blijven bestaan. Het markante behandelhuis uit 1958, naar ontwerp van wederopbouwarchitect Marius Duintjer, wordt in ere hersteld en getransformeerd tot appartementengebouw. De vroegere toegangsweg naar Amphia vormt een indrukwekkende allee en blijft geheel intact. De rechte laan met aan weerszijden dubbele rijen volwassen eikenbomen voert vanaf de Langendijk de wijk in. De voormalige zij-entree aan de oostzijde, een oude bomenpoort met volgroeide robinia’s, blijft eveneens gespaard.

Gezondheid

Het ziekenhuisverleden komt ook tot uitdrukking in het thema gezondheid dat als uitgangspunt voor het ontwerp is gekozen. De wijk is heilzaam door de koppeling aan het Zaartpark, de veelheid aan groen met extra fiets- en wandelpaden en door de ruimte voor ontmoeting.

Het bomenrijke Zaartpark is de wijk ingetrokken, de woonomgeving is vervlochten met groen en water. De beekoevers met oude boompartijen en verkeersluwe zijstraatjes brengen de parksfeer diep de wijk in. Een netwerk van paden stimuleert bewoners tot bewegen. Langs het beekdal slingert het nieuwe Diaconessenpad, een wandelpad met twee nieuwe brugverbindingen die de toegankelijkheid tot het park verbeteren. Centraal in de woonwijk is de driehoekige Brink, met een volledig nieuw woon-zorgcomplex, waar sociale buurtactiviteiten kunnen plaatsvinden.

Groene parel

Het ziekenhuisterrein vormde een barrière tussen het Zaartpark en Boeimeer, maar met de aanleg van Park Langendijk wordt de verborgen schoonheid van het beekdal herontdekt. De orthogonale wegenstructuur van de wederopbouwwijk Boeimeer is doorgezet in Langendijk en lost richting het park op in meer vloeiende vormen. Het slingerende Diaconessenpad en de boompartijen aan de groene oevers laten het organische uiterlijk van de natuur overheersen. Woonclusters met patio’s en verspringende dakterrassen liggen in een losse setting langs de beek en creëren in elkaar overlopende zichtlijnen.

De zuidwand van de nieuwe wijk heeft een getrapt silhouet van appartementengebouwen van drie tot zeven bouwlagen langs een ecologische zone. De gebouwen staan vrij in het landschap, het groen ‘klotst’ tegen de gevels. Tussendoor is het historische Ruitersbospad zichtbaar. De bomenstructuur van het bospad wordt versterkt, het oude parkeerterrein van het ziekenhuis is opgeheven en vergroend met veel ruimte voor water.

Biodiverse buitenruimte

In de gehele wijk zijn voor de inrichting van de buitenruimte veel natuur inclusieve en klimaat adaptieve oplossingen gekozen waarmee het thema van gezondheid een tastbaar en herkenbaar onderdeel van de leefomgeving is. Bestaande bomen zijn behouden en aangevuld met inheemse soorten. De basissortering wordt uitgebreid met vruchtdragende struiken en bomen en geneeskrachtige en eetbare kruidensoorten. Tuinen zijn afgezet met lage hagen en (gemetselde) bloembakstroken. Platte daken zijn vergroend. De oevers en het beekdal bepalen de sfeer aan de randen van Langendijk. Plekken voor verblijf, sport en spel programmeren op strategische posities de buitenruimte.

Buitenkamers

HP architecten en diederendirrix ontwerpen de circa 300 woningen. De architectuur is geïnspireerd op de woningbouw uit de wederopbouwperiode waarbij eenvoudige basisvormen zijn verrijkt met verfijningen als tegeltableaus, luifels of gekleurd glas. Buro Kade ontwerpt de circa 140 zorgwoningen binnen het plan.

De grondgebonden woningen zijn opgenomen in open bouwblokken met een alzijdige oriëntatie. Een nadrukkelijke vormgegeven zone markeert de overgang van privaat naar publiek domein. Hier is ruimte voor een buitenkamer, zoals een serre, een erker of een veranda. De buitenkamers geven uitdrukking aan het thema van gezond wonen, waarbij de woning zoveel mogelijk opengesteld is aan zonlicht en buitenlucht. De woningen aan de doorgaande buurtontsluitingsweg hebben aan de voorkanten erkers, terwijl ze aan de informele, autoluwe zijde open veranda’s kennen. Hoekwoningen zijn verbijzonderd met een uitbouw en/of een gedraaide kap.

Shared space

De meeste straten zijn autoluw dankzij de concentratie van auto’s in parkeerkoffers en parkeerhoven. Dit private collectieve parkeerhof is niet overdekt en binnen het bouwblok gesitueerd met ruimte voor bomen. De meanderende, autoluwe straatjes zijn primair bestemd voor voetgangers en fietsers, de auto is hier te gast.

Gemengde wijk

Park Langendijk is een nieuwe woonbuurt van 9 ha voor verschillende mensen, afkomstig uit Boeimeer als van daarbuiten. Verschillende woningtypes, zowel huur als koop, van uiteenlopende afmetingen en prijzen trekken allerlei bewoners aan. De zorg gerelateerde woningen in het woon-zorgcomplex komen daar nog bij. Aan de centraal gelegen Brink is een buurthuis met grand café. Overige voorzieningen zijn op steenworpafstand te vinden in de bestaande wijk.