Eindhoven groeit sterk de komende jaren. De ruimte in de stad is echter schaars. De verdichting van de binnenstad is dan ook een belangrijke strategie om de toename van het aantal inwoners te faciliteren. Maar dit mag niet ten koste gaan van de leefbaarheid en verblijfskwaliteit. Woontoren De Nieuwe Eindhoven vult deze opgave op een verrassende wijze in.
Complexe inbreidingslocatie
De locatie voor woontoren De Nieuwe Eindhoven? Dat is de parkeerplaats op de hoek van de Vestdijk en de Raiffeisenstraat. De statige villa die voorheen op deze plek stond is een tijdje geleden gesloopt. De locatie is uitdagend door de beperkte omvang. Het boutiquehotel op het naastgelegen perceel is klein van stuk. Een volgebouwde kavel levert een donkere steeg op aan de zijde van de bioscoop en blokkeert het zicht op de monumentale villa’s van Mignot. Net buiten de kavel staan drie oude, deels monumentale bomen die de moeite waard zijn om te behouden. Er is daarom gekozen voor een bijzondere oplossing. De kavel wordt namelijk zo min mogelijk bebouwd. De Nieuwe Eindhoven wordt een woontoren van 75 meter hoog op een sokkel. Pas op het niveau van de zesde bouwlaag – de Eindhovense laag – kraagt de toren in alle richtingen uit tot zijn maximale afmeting.
Groen geschenk aan de stad
De beperkte voetafdruk van de toren laat ruimte op het maaiveld voor een prachtige groene en openbare stadstuin. Langs de slanke sokkel af ontstaan onverwachte zichtlijnen vanuit de groene Vestdijk langs de monumentale villa’s richting het VDMA-terrein. De karakteristieke bomen blijven behouden. Ze worden onderdeel van een nieuwe tuin, ontworpen door Delva Landscape Architects. Aan de sokkel hangen twee grote stadsbalkons. Bewoners van de toren hebben, vanuit de groene balkonranden, prachtig uitzicht over de nieuwe Vestdijk. De sokkel herbergt een tweetal gemeenschappelijke ruimten waar je kunt werken, vergaderen en studeren. Of een feestje kunt geven. In het souterrain is ruimte voor meer dan 400 fietsen.
Sociale topwoningen
Het ontwerp van de woningplattegrond berust op een markante keuze van de opdrachtgever. Deze wilde de gewenste diversiteit in het woningaanbod niet verticaal (de duurste woningen bovenin) maar per bouwlaag organiseren. Elke woonlaag bevat tien woningen van uiteenlopende afmetingen en kwaliteiten en bedient daarmee diverse doelgroepen. Twee woningen per verdieping worden verhuurd in het sociale segment en de rest in het middensegment. Dus ook op de bovenste bouwlaag is wonen in een sociale huurwoning mogelijk.
Flinke architectuur
De basis van de architectuur van het gebouw bestaat uit een grid van verticale staanders en horizontale vloerranden. Deze lijken ter plaatse van de balkons naar buiten te vloeien. De gevel wordt gemaakt in gepigmenteerd prefab betonnen gevelelementen in een bruinrode kleur. De detaillering van de balkons is speciaal. In het ontwerp zijn zowel aan de sokkel als aan de toren forse groenbakken geschikt voor robuuste beplanting opgenomen. De gebogen vensters van de hoekwoningen bieden een prachtig uitzicht over de stad. Het beton van de horizontale vloerranden wordt voorzien van een bijzonder reliëf. Op de sokkel draaien we de volumeknop van dit reliëf nog iets verder open voor een decoratieve, chique uitstraling. Het gebogen stucwerk plafond van de stadstuin krijgt spiegelende elementen en verlichting. Deze geven in de avond het effect van een heldere sterrenhemel.
Met lef
De verdichtingsopgave van de stad vraagt veel van de architect. Hij/zij moet op de juiste manier vorm geven aan alle ruimtelijke, technische, wettelijke en financiële kaders. De verdichtingsopgave vraagt echter ook veel van de opdrachtgever. Die moet lef hebben en buiten gebaande paden durven denken. De keuze om het maaiveld niet te programmeren maar juist terug te geven aan de stad is een ongewone strategie. De openbare tuin is een cadeau. In een intens proces zijn we, samen met de opdrachtgever, adviseurs en Gemeente Eindhoven, tot een onderscheidend en haalbaar plan gekomen.